وکالت در دیوان عالی کشور مستلزم برخورداری از پروانه وکالت پایه یک است بنابراین کارآموزان وکالت و وکلای پایه دو حق وکالت در دیوان عالی کشور را ندارند. مطابق مقررات اشخاصی که دارای لیسانس در رشته حقوق باشند یا معادل حوزوی آن را تطبیق دهند می توانند در آزمون پذیرش کارآموزی وکالت شرکت نمایند. به طور کلی وکیل میتواند تمام جنبههای حقوقی و کیفری جرم ارتکابی را بررسی کرده و راحل مناسب را ارائه کند؛ اما مشاور حقوقی قبل از رخ دادن مشکل یا جرم راهنماییهای لازم را به شخص مورد نظر ارائه میکند.
طبق اصول قانونی جمهوری اسلامی ایران غیر از وکلای دادگستری که دارای پروانه وکالت از کانون وکلای دادگستری می باشند هیچ شخصی نمی تواند در جلسات دادگاه برای دفاع از حقوق افراد حاضر شوند مگر به صورت اتفاقی (موقت ) و تحت شرایطی خاص وبه صورت محدود. وکیل دادگستری تحصیلات خود را در رشته های حقوق، مبانی و فقه در مقطع کارشناسی یا بالاتر گذرانده است وی باید در آزمون وکلای دادگستری پذیرفته شود تا به عنوان وکیل پایه یک دادگستری مشغول به کار شود. ولی با وکالت تنظیمی در دفترهای اسناد رسمی نمی توان از سوی فرد حقیقی و یا حقوقی مستقیماً به دادسراها و دادگاه ها رجوع و موضوع وکالت را انجام داد.
1- در صورتی که وکیل یا زوجه او با دادرس یا دادستان یا دادیار یا بازپرس خویشاوندی نسبی (مانند خواهر، برادر و…) یا سببی (مانند برادر زن و…) تا درجه سوم از طبقه دوم داشته باشد، مستقیماً یا با واسطه از قبول وکالت در آن دادگاه، نزد دادستان یا دادیار یا بازپرس فوق ممنوع است. طلاق غیابی زمانی محسوب می شود که یکی از طرفین به هر دلیلی در دادگاه حضور نداشته باشد و حکم طلاق توسط قاضی صادر شود. چه تفاوتی بین وکیل پایه یک و پایه دو وجود دارد؟ پاسخ این سوال را در این لینک بخوانید. در این راستا باید این نکته را نیز اضافه کرد که هیچ یک از وکلا تعهدی به نتیجه ندارند و هرگز نمی توانند از ابتدا برای موکل تضمین کنند که به نفع او حکم می گیرند . بلکه تعهد وکیل ، از نوع تعهد به وسیله است ؛ یعنی نهایت کوشش خود را به عمل می آورد تا حقوق موکل را حفظ کند .
«وکالت عقدی است که به موجب آن یکی از طرفین طرف دیگر را بر انجام امری نایب خود قرار میدهد. با انعقاد عقد وکالت، وکیل و موکل در برابر یکدیگر حق و تکلیف یافته، دارای روابط حقوقی، وظایف و مسئولیتهای متقابلی می شوند». وکیل پایه یک دادگستری وظیفه دارد که تمام ابلاغیههای مربوط به پرونده قضایی موکلش از جمله رای صادری را در موعد زمانی قانونی مشاهده کرده و آنها را به موکلش اعلام کند. وکیل پایه یک موظف است که متن وکالتنامه و قرارداد مالی را به طور واضح و به قید رقم دقیق حقالوکاله تنظیم کند و یک نسخه از وکالتنامه در اختیار موکل قرار دهد. طبق ماده 681 قانون مدنی، بعد از اینکه وکیل استعفا داد تا زمانی که معلوم است موکل به اذن خود باقی است، میتواند در آنچه وکالت داشته اقدام نماید. قرارداد مالی چیست؟ پس از توافق در مورد بستن قرارداد وکالت، معمولاً بین وکیل و موکل قراردادی تنظیم میشود که قرارداد مالی نام دارد و مبلغ حقالوکاله، نحوه و زمان پرداخت آن را تعیین میکنند.
کانون وکلا
وکلایی که از کانون وکلای دادگستری پروانه اخذ میکنند بدواً بهصورت ۲ سال کار آموزی دوره را طی میکنند و میتوانند ذیر نظر وکیل سپرست نسبت به دفاع از حقوق موکل اقدام کنند و پس از طی 2 سال و همچنین تأیید صلاحیت علمی و گزینشهای مربوطه موفق به اخذ پروانه وکالت پایه یک شوند. آزمون وکالت در ایران توسط دو نهاد کانون وکلای دادگستری و مرکز وکلای قوه قضاییه برگزار میشود. افرادی که در آزمون کانون وکلای دادگستری شرکت میکنند پس از موفقیت در آزمون وکالت و گذراندن دوره کارآموزی و آزمون آن به عنوان وکیل پایه یک دادگستری مشغول به کار میشوند. کسانی که در آزمون وکلای قوه قضاییه ثبتنام میکنند هم پس از قبولی در آزمون وارد دوره کارآموزی وکالت میشوند.
براساس قانون حمایت قضایی از کارمندان نیروهای مسلح و دولتی، در صورتی که این کارمندان دولتی از جمله لشگری و کشوری در کارهای خدمتی با مشکلات حقوقی و قضایی مواجه شوند، سازمان محل خدمت او موظف است متخصصان حقوقی خود را به عنوان وکیل حقوقی برای دفاع از کارمندانی که با مشکل رو به رو شده اند، اختیار کند. در صورت اخیر، در مورد وکالتنامههای تنظیمی در ایران، وکیل میتواند ذیل وکالتنامه تایید کند که وکالتنامه را موکل شخصا در حضور او امضاء یا مهر کرده یا انگشت زده است. این نوع از وکالت در مواردی که دعوایی کیفری جریان داشته و علیرغم ضروری بودن حضور وکیل، در دادرسی و محاکمات، به دلیل امتناع متهم از اخذ وکیل و یا نداشتن بضاعت مالی برای این کار، وکیلی برای دفاع از متهم وارد پرونده نشده است که در این صورت به تشخیص دادگاه، از بین وکلای دادگستری وکیل رایگان برای او گرفته میشود. وکیل شخصی است که روند رسیدگی به پرونده حقوقی شما را در محاکم قضایی و اداری پیگیری میکند و مدافع حقوق موکل در مراجع قضایی است؛ اما مشاور حقوقی شخص یا سازمانی است که با بررسی وضعیت و شرایط پرونده و موقعیت شما و با در نظر گرفتن قوانین و آیین دادرسی کشور، به شما توصیههای حقوقی و مشاوره میدهد و راهکارهای حقوقی ارائه میدهد. در بسیاری از موقعیت ها فرد شرایطی برای انتخاب وکیل ندارد و برای این کار باید آن را به فرد دیگری بسپرد تا از جانب خودش برای او یک وکیل اختیار کند.
وکیل چک برگشتی کیست؟
یکی از عنوان هایی که امروزه در بحث وکالت بسیار به گوش می خورد و مورد توجه قرار گرفته است وکیل پایه یک دادگستری است. اگر شخصی تحصیل کرده رشته حقوق باشد ولی شغل او وکالت نباشد، بخواهد به صورت اتفاقی برای حل مشکلاتی که بستگان نزدیک او در مراجع قضایی دارند، خارج از مجله خبری وکالت چرخه و آزمونهای سخت کانون وکلای دادگستری، از این کانون برای همان مورد خاص پروانه وکالت موردی بگیرد، با طی مراحل قانونی و پرداخت هزینه مربوطه میتواند به این امر اقدام کند. شخصی که با این روش وکالت موردی برای دفاع از حقوق بستگانش گرفتهاست را وکیل اتفاقی گویند.
- اما در سال 98 نحوه دریافت پروانه پایه یک وکالت در مرکز مشاوران قوه قضاییه با تغییرات قابل توجهی روبرو شده است.
- در هر مسالهای مشاوره حقوقی موظف به جمعآوری اطلاعات دقیق دربارهی موضوع و استفاده صحیح از قوانین است.
- طبق ماده ۳۴۸ قانون آیین دادرسی کیفری در جرایم موضوع بندهای (الف)، (ب)، (پ) و (ت) ماده (۳۰۲) این قانون، جلسه رسیدگی بدون حضور وکیل متهم تشکیل نمی شود.
- یکی از عنوان هایی که امروزه در بحث وکالت بسیار به گوش می خورد و مورد توجه قرار گرفته است وکیل پایه یک دادگستری است.
- متعاقب آن تشکیلاتی برای این منظور تحت نظر و نظارت مستقیم قوهی قضائیه با نام «مرکز امور مشاوران و وکلاء قوهی قضائیه» تشکیل گردید و وکلایی نیز در پی آن و در سالهای اخیر توسط این مرکز به عنوان وکیل پذیرفته شده و با صدور پروانهی وکالت به امور وکالتی اشتغال یافتهاند.